Dil Birliği

Değişik bölgelere yayılmış fakat aynı dili konuşan insanların, aynı devletin egemenliği altında toplanması fikri tehlikelidir. Zira bu fikre saplanmak, yayılmacı, emperyalist politikalara yol açar.

Örneğin Türkçe, Balkanlardan Çin’e kadar konuşulan bir dildir. Arapça neredeyse bütün Orta Doğu’da ve Kuzey Afrika ülkelerinde konuşulan bir dildir. Amerika, İngiltere ve İzlanda, İngilizce konuşur ama farklı milletlerdir.

Öte yandan her dil birliği de ayrı bir millet oluşturmaz.

2020 yılı raporlarına göre dünya üzerinde konuşulan dil sayısı bugün itibarı ile yedi binin üzerindedir. Her dil ayrı bir millet oluşturabilseydi, bugün dünyada binlerce farklı millet ve devlet olması gerekirdi ki pratikte böyle bir dünya düzenini düşünebilmemiz bile mümkün değildir. Bu yüzden hemen hemen her millette, ortak dilin dışında konuşulan birden fazla dil bulunmaktadır.

Milli bağların en önemlisi duygu birliğidir dedik ama dil birliği olmadan da duygu birliği olmaz. Farklı dilleri yönetememek, duygu birliğinin bozulmasına, milletlerin bölünmesine sebep olur. Bu yüzden, ne kadar farklı dil barındırsa da, her milletin ortak bir dili vardır.

Türkiye’de de Türkçenin dışında Boşnakça, Pomakça, Arnavutça, Çerkezce, Kürtçe, Arapça, Gürcüce, Lazca, Zazaca gibi diller konuşulmaktadır. Buna karşın Türkiye Devleti’nin resmi dili ve milletimizin ortak dili Türkçedir.

Hala “Neden Türkçe?” gibi gereksiz bir soru soranlarımız varsa da, en basit açıklaması nüfusla ilgilidir. Son olarak açıklanan Adrese Dayalı Nüfus Sayımı (ADNS) sonuçlarına göre 31 Aralık 2018 tarihi itibarı ile Türkiye'nin nüfusu 82 milyon olmuştur. 1965 nüfus sayımından bu yana, sayımlarda insanların ana dili sorulmamaktadır. Bu yüzden ana dili Türkçe olan nüfusun oranı tam olarak bilinmemektedir ancak bu oran, 1965 sayımında %90 iken bugün, farklı kaynakların çok farklı istatistiklerine göre %70-85 aralığındadır. Oranın düşüşündeki temel sebep nüfus artışındaki dengesizlikler ve yurdumuza gelen kontrolsüz göçlerdir. Sonuç olarak hala çoğunluğun Türkçe konuştuğu bir toplumda ortak dilin Türkçe olmasını eleştirmek de, ortak bir dili reddetmek de akıl dışıdır.

Öğrenci ya da işçi olarak, belirli bir süre için bile olsa, yerleşmek amacı ile hangi ülkeye giderseniz gidin, diğer tüm gerekenleri karşılasanız bile, öncelikle o ülkenin resmi dilini yeterli seviyede bilip bilmediğinize bakarlar. Bilmiyorsanız da güzel güzel öğretirler. O ülkede yaşayabilmek, haklarınızı savunabilmek için buna mecbursunuzdur. Kaldı ki, nüfusun %70’inin bile ana dilimden farklı konuştuğu bir milletin ferdiysem ve geleceğimi de bu milletin geleceğine bağlıyorsam, seve seve ortak dili öğrenir, kullanır, bundan da gocunmazdım.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti, kimsenin ana diline müdahale etmez, kimseyi dilini değiştirmek için zorlamaz. Yanlış politikalarla ya da cehalet içerisindeki uygulamalarla zorlayan varsa da suç işlemiştir, işliyordur.

Ancak…bir otobüste ya da minibüste, yanımdakiler Boşnakça ya da Kürtçe ya da Rusça konuştuklarında huzursuz olurum. İnsandırlar, kendilerini farklı gördüğümden veya (ne haddime!) hor gördüğümden değil, ne konuştuklarını anlamadığımdan rahatsız olurum. Tanımadığım bir insandan huzursuzluğum tamamı ile bir önyargıdır ancak bu, dilini anlamadığımız insanlara karşı doğal bir reflekstir. Muhtemelen, farkında olmasam dahi, bu sıkıntım yüzüme, vücut dilime, sesimin tonuna yansır, negatif bir enerji saçarım. Ve bu tatsız tavır illa ki karşılığını bulur, yanımdaki de benden huzursuz olur. Bu karşılıklı huzursuzluk, duygu birliğimizi olumsuz etkiler.

İşte bu nedenlerle, birlikte yaşamayı arzu eden insanlar, her türlü önyargıyı saf dışı bırakacak bir anlaşma zemininde ortak bir dile mutlaka sahip çıkmalıdır. Aksini savunmak iyi niyetli bir davranış sayılamaz.

Milletin bütünlüğü için ortak bir dil talep etmek, faşist ve insanların haklarına aykırı bir yaklaşım değil, aksine birlikte ve anlayış içerisinde yaşayabilmenin bir gereğidir.